8 Aralık 2024'te Suriye'de savaşın sona ermesinin ardından geçen bir yılda, Türkiye'den yaklaşık 600 bin Suriyelinin ülkesine döndüğü kayıtlara geçti. Ancak, geçici koruma statüsüyle Türkiye'de bulunan Suriyeli sayısı hâlâ 2 milyon 370 bin olarak belirlendi. Geri dönüş sürecinin yavaş işlemesi üzerine güvenlik bürokrasisi tarafından çeşitli adımlar atıldı.
GEÇİCİ KORUMA STATÜLERİNE YENİ DÜZENLEME GÜNDEMDE
Türkiye Gazetesi'nde yer alan habere göre, sürecin hızlandırılması amacıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Avrupa’daki örnekler doğrultusunda, Suriyelilere tanınan geçici koruma statüsünün topluca kaldırılması önerildi. Ancak Erdoğan’ın, Türkiye'nin uzun süredir uyguladığı "gönüllü geri dönüş" ilkesini hatırlattığı ve zorlayıcı yöntemlere karşı çıktığı bildirildi. Bu nedenle, geçici koruma statüsünün kademeli biçimde kaldırılması ve dönüşlerin teşvik edici önlemlerle desteklenmesi kararlaştırıldı. İlgili kurumların bu kapsamda yeni düzenlemeler üzerinde çalıştığı ifade edildi.
ÜCRETSİZ SAĞLIK HİZMETİNE SON VERİLDİ
Geçici koruma altındaki Suriyelilere yönelik ilk uygulama, ücretsiz sağlık hizmetlerinin kaldırılması oldu. Yeni yılda yürürlüğe giren düzenleme ile Suriyelilerin sağlık hizmetlerinden faydalanabilmesi için katkı payı ödemesi şartı getirildi. Güvenlik kaynakları, bu adımın geri dönüş kararlarını hızlandırabileceğini belirtti.
GEÇİCİ STATÜDEN ÇIKIŞTA YENİ ŞARTLAR
Bir sonraki aşamada, geçici koruma statülerinin aşamalı olarak sona erdirilmesi planlanıyor. Statüleri kaldırılan Suriyelilerin Türkiye’de kalmaya devam edebilmeleri için ikamet izni almaları gerekecek. Güvenlik kaynaklarına göre ikamet izni için düzenli bir iş, konut, geçerli kira sözleşmesi, sağlık sigortası ve yeterli maddi imkân gibi kriterler aranacak. Bu koşulları sağlayamayan kişilerin ülkesine dönmesi gerekecek, aksi takdirde kaçak durumuna düşecekleri belirtildi.
BM DESTEKLERİ DE KULLANILACAK
Suriyelilerin geri dönüş sürecinde Birleşmiş Milletler kaynaklarından sağlanan fonların da kullanılacağı aktarıldı. Buna göre, ülkesine dönmek isteyen Suriyelilere BM fonlarından maddi destek sağlanması ve yol masraflarının karşılanması planlanıyor.
