İsrail basınında yer alan haberlere göre, ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile iletişimini sonlandırdı. Bu gelişme, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerde yaşanan gerginliğin bir yansıması olarak aktarıldı. İsrail Ordu Radyosu muhabiri Yanir Cozin, Trump’ın, çevresindeki isimlerden gelen “Netanyahu tarafından manipüle ediliyorsun” uyarıları nedeniyle bu kararı aldığını bildirdi.
Cozin, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, Trump’ın İsrail ile ilgili kararlarda yanlış yönlendirildiğine dair ciddi şüpheler taşıdığını ve bu sebeple Netanyahu ile teması kestiğini belirtti. Paylaşımda, İsrailli bir yetkilinin şu sözleri yer aldı:
“Trump enayi gibi görünmekten ve yönlendirilmekten nefret eder. Bu nedenle Netanyahu ile bağlarını kopardı.”
STRATEJİK İLİŞKİLERDEKİ KRİZİN GEREKÇELERİ
İsrail medyasına göre Trump yönetiminin İsrail'e yönelik tepkisinin temelinde İran ile yürütülen nükleer müzakereler, Yemen’deki Husilerle sağlanan ateşkes ve ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz’ın görevden alınması gibi başlıklar yer alıyor. Israel Hayom gazetesinden Ariel Kahane, Trump’a yakın kaynaklara dayanarak, ABD Başkanı’nın Netanyahu'nun İran'a saldırı yönünde baskı yaptığına inanarak bundan rahatsızlık duyduğunu aktardı.
Aynı haberde, Trump’ın Suudi Arabistan başta olmak üzere Orta Doğu'da yeni adımları Netanyahu’nun dahil olmadığı bir planlama ile atmayı amaçladığı bilgisi yer aldı. Kahane, Trump'ın özellikle İran ve Husiler konusunda İsrail'den somut bir plan göremediğini ifade etti.
ATEŞKES VE BİLGİSİZLİK TEPKİSİ
ABD ile Yemen’in başkenti Sana merkezli Husiler arasında sağlanan ateşkes, İsrail tarafında rahatsızlık oluşturdu. İsrail devlet televizyonu KAN, Tel Aviv yönetiminin bu gelişmeden televizyon aracılığıyla haberdar olduğunu belirtti. ABD Başkanı Trump, Husilerin artık saldırılara son vereceklerini açıkladıklarını ve bu doğrultuda bombardımanları durduracaklarını söylemişti.
“Husiler artık savaşmak istemediklerini açıkladılar. Biz de buna saygı duyacağız ve onları bombalamayı durduracağız.”
İsrailli yetkililer, bu açıklamaların “şok etkisi” yarattığını belirtti. İsrail Başbakanı Netanyahu ise ABD’nin ateşkes kararına rağmen Yemen’e yönelik saldırılara devam edeceklerini duyurdu.
NÜKLEER MÜZAKERELERDE UZAKLAŞMA
ABD ile İran arasındaki nükleer müzakere süreci de iki lider arasındaki krizi derinleştirdi. 2018 yılında nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekilen Trump yönetimi, son dönemde İran’a doğrudan müzakere teklifinde bulunmuştu. Mart ayında İran lideri Ali Hamaney’e bir mektup gönderildiği ve bu mektuba Umman aracılığıyla yanıt verildiği bildirildi. Müzakereler, Umman ve Roma’da dolaylı görüşmeler şeklinde sürdürülüyor.
Dördüncü tur müzakerelerin 3 Mayıs’ta Roma’da yapılması planlanmıştı. Ancak Umman Dışişleri Bakanı Bedr bin Hamed el-Busaidi, müzakerelerin “lojistik nedenlerle” ertelendiğini açıkladı.
İSRAİLLİ YETKİLİLERDEN TEPKİLER
İsrailli gazeteci Barak Ravid, Trump’ın Netanyahu’yu artık dikkate almadığını ve Orta Doğu politikalarında onu dışarda bıraktığını belirtti. Ravid’e göre, Ron Dermer başkanlığındaki İsrail heyeti, İran, Gazze ve esirler konularında ABD ile etkili bir temas kurmayı başaramadı. Ravid, İsrail’in Husilerle yapılan anlaşmanın hiçbir aşamasından haberdar olmadığını, anlaşmayı televizyondan öğrendiklerini vurguladı.
“Trump’ın Netanyahu’yu pek önemsemediği ve ona danışma gereği duymadığı artık çok açık.” ifadelerine de yer verildi.
