WASHINGTON – Önde gelen yeni muhafazakarlar ve 2003'te Amerika Birleşik Devletleri'nin Irak'a saldırısının şampiyonluğunu yapan diğer sağcı şahinler, iddiaya göre Suudi Arabistan'ın buradaki büyükelçisini öldürmek için kiralık katil tutma teşebbüsüne misilleme olarak İran'a karşı askeri saldırı çağrısı yapıyorlar.
Suçlamaya Dış Politika Girişimi (Foreign Policy Initiative-FPI) liderlik ediyor. Bu kurum, 1990'ların sonunda Irak'ta "rejim değişikliğine" destek için yapılan seferberlikte kritik bir rol oynayan ve akabinde, 11 Eylül saldırıları sonrasında bu ülkenin işgal edilmesi için kamuoyu oluşturma kampanyalarında başı çeken Yeni Amerikan Yüzyılı Projesi (Project for New American Century – PNAC) kurumunun ideolojik halefidir. Bu grup, pazartesi günü iki lideri tarafından askeri eyleme dair haber yayımladı.
Bu hafta Weekly Standard'da "Yumuşak konuş... Ve karşı koy" başlıklı yazıda, hem PNAC hem FPI'nın kurucularından olan başyazar William Kristol, iddia edilen planın Tahran tarafından, kendisine karşı kuvvet kullanılması için "nakşedilmiş bir davet" olduğunu ifade etti.
"İran [İslami] Devrim Muhafızları Kolordusu'nu (IRGC) vurabilir ve onu zayıflatabiliriz. Ayrıca rejimin nükleer silah programını da vurabilir, onun ilerlemesini durdurabiliriz" diye yazdı ve ABD Kongresi'nin, Afganistan ve Irak'ta ABD askerlerine saldırılardan sorumlu olduğu, terör eyleminde bulunduğu sanılan İran varlıklarına ya da "rejimin nükleer silah programına" karşı kuvvet kullanılmasına yetki veren bir karar alması gerektiğini ekledi.
İran sürekli nükleer programının sadece barışçı gayelerle olduğunu ifade etti.
Kristol'un tavsiyesi, FPI'nın baş yöneticisi Jamie Fly tarafından desteklendi. Fly, Başkan Barack Obama'ya, ABD hedeflerine yönelik terör saldırısı planları yaptıkları iddialarına misilleme olarak sırasıyla 1986'da Libya'ya, 1993'te Irak'ta hedefe yönelik saldırı emri veren önceki başkanlar Ronald Reagan ve Bill Clinton'a benzemesi çağrısında bulundu.
George W. Bush döneminde Milli Güvenlik Konseyi ve Pentagon'da görev yapan Fly, The National Review'in internet sayfasında, "Başkan Obama'nın, Amerikalıları öldüren ve çıkarlarımızı tehdit eden tiranlara karşı ayağa kalkan seleflerinin attığı adımları atmasının zamanı gelmiştir" diye yazdı.
“İran hükümetinde terörizmi destekleyen unsurlar ve onun nükleer programına karşı askeri eylemde bulunma zamanı gelmiştir. Daha fazla diplomasi, bunun için yeterli bir karşılık değildir" dedi.
FPI'ın Bush'un eski Birleşmiş Milletler büyükelçisi John Bolton ve yeni muhafazakar Demokrasileri Savunma Vakfı’ndaki (Foundation for Defense of Democracies - FDD) Reuel Marc Gerecht gibi Irak Savaşı'ndaki diğer eski şahinler tarafından da tekrarlanan talepleri, ABD'deki analistler Suudi büyükelçi Adil El Cubeyr'e karşı yapıldığı iddia edilen komplonun güvenilirliğini ve yönetimin iddia ettiği üzere, Tahran'da üst düzeyde yetki verilmiş olması halinde buna ne şekilde karşılık verileceğini tartışmaya devam ederken geldi.
Planın gerçek olma ihtimali ve eğer böyleyse buna üst düzeyde yetki verilip verilmediği, burada iki ayrı uzman heyet tarafından geniş çaplı bir şekilde sorgulandı.
Eski hükümet ve istihbarat personeli de dahil olmak üzere tüm İran uzmanları arasında tepkiler, bütünüyle şüpheci yaklaşımdan, iddia edilen bu plan gerçekten yapılmışsa Tahran'ın ABD toprağında bir Suudi büyükelçisini öldürmekten ne kazanacağına dair şaşkınlığa kadar değişti.
Brookings Institute kurumunda üst düzeydeki Veli Nasır da komplo iddiasına karşılık, "Kafa karıştırmaktan başka bir şey değil. Eğer doğruysa, bu komplo İran adına muazzam derecede yanlış bir kararı gösterir. Cüretli ve pervasız bir maceraperestlik. Bu, rejimin uluslararası alanda elini zayıflatacak hatta onun sıkı sıkı yapıştığı iktidarı sökecek büyük bir hata olur" diye yazdı.
İran'ın, IRGC'nin projeyi desteklemekle suçlanan seçkin birimi Kudüs kuvveti hakkında malumatı olan terörle mücadele uzmanları ise, bu gücün, suikastı tertip etmesi için Meksika'da Zetas uyuşturucu kartelinin üyesi gibi görünen biriyle temas kurmak üzere, sınanmamış bir İranlı-Amerikalı kullanılmış araba satıcısına bel bağlaması hususunda daha da şüpheciydiler.
Zeta'yla temas kuracağı zannedilen kişi, Adalet Bakanı tarafından geçen hafta büyük bir tantanayla yapılan suç isnadına göre ABD Uyuşturucu'yla Mücadele İdaresi'nin (DEA) bir muhbirine dönüştü.
Milli Güvenlik Konseyi'nde eski Yakın Doğu ve Güney Asya sorumlusu ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) emeklisi Bruce Riedel, değerlendirmesi sorulduğunda "Kuşkulu, kuşkulu, kuşkulu" dedi. Eski CIA Orta Doğu yetkilisi Robert Baer de komployu "gerçekten korkunç bir Hollywood senaryosuna" benzetti.
O, Time dergisinin internet sitesinde "Bu durum, İran'ın suikast gerçekleştirmedeki emsalsiz maharetine hiç de uymuyor" diye yazdı.
Savunma İstihbarat Teşkilatı'nın eski Orta Doğu ve Güney Asya analisti Albay Pat Lang (emekli), Sic Semper Tyrannis blogunda, "Niçin kendi halkı yerine sınanmamış, eğitimsiz, rehbersiz ve kontrolsüz birine bel bağlamak zorunda kalacakları bir durum oluştursunlar?" diye yazdı.
Hükümetin iddiasını "saçma" olarak adlandıran Lang, "Bunun bazı gayelerle kamuoyunun dikkatini çekmek üzere birinin yaptığı "istihbarat operasyonu" olması kuvvetle muhtemeldir" diye de ekledi.
Bununla beraber bu tür şüpheci yaklaşımlar yönetim, önemli milletvekilleri ve eski Irak şahinlerini, sert karşılık verilmesi çağrılarında bulunmaktan vazgeçirmedi.
Üst düzey Hazine yetkilileri daha komplo iddiası açıklanmadan İran Merkez Bankası'nı kara listeye almayı düşündüklerini ifade ediyorken, ki bu durum Kongre'de her iki taraftan, özellikle de İsrail Lobisi'yle yakın bağları olan milletvekillerinden büyük destek aldı, bizzat Obama da perşembe günü ABD müttefikleri ve BM Güvenlik Konseyi'nde İran'a "en şiddetli yaptırımlar" için çaba sarf edeceğini söyledi.
Çok sayıda eski Irak şahini askeri eylem çağrısı yaparken, bunların sadece küçük bir kısmının planın ciddiliği ve menşei hakkındaki şüpheleri göz önüne aldığı görülüyor.
Amerikan Girişim Enstitüsü'ndeyken (American Enterprise Institute-AEI) Irak işgalinin büyük bir destekçisi olan Gerecht, Wall Street Journal'da cuma günü yazdığı köşe yazısında, "Daha fazla yaptırım kötü bir fikir değil. Ama korkmayacaklardır [rejim]. Beyaz Saray bu rezalete askeri bir şekilde karşılık vermelidir. Bunu talep ediyoruz" diye yazdı.
Irak savaşının bir diğer tahrikçisi Andrew McCarthy, keza FDD, National Review Online'da koroya katıldı: "Elbette bir dizi siyasi tepki mümkündür ama 30 senelik saldırganlık göz önüne alındığında İran'a tepki askeri ve kararlı olmalıdır. Rejim yıkılmalıdır.”
Pazartesi günü FPI tarafından yapılan askeri müdahale talebi, grubun dört yöneticisinden üçünün - Eric Edelman, Robert Kagan ve Dan Senor - 2012'de Cumhuriyetçilerin başkan adaylığı için yarışta önde giden Mitt Romney'e baş danışmanlar olarak belirlenmesinden dolayı belki de en kaydadeğer olanıydı.
Senor işgal sonrasında Irak'ta Geçici Koalisyon Yönetimi'nde üst düzey yetkili olarak görev yaparken Kagan, Kristol gibi hem PNAC hem FPI'ın ortak kurucusu ve Irak işgalinin önemli savunucusuydu. Türkiye büyükelçisiyken 2003 işgalini desteklemek üzere askeri lobi yapan Edelman, eski Pentagon başkanı Donald Rumsfeld'in altında, savunma politikası müsteşarı olarak görev yaptı.
Romney, Washington'un komplo iddiasına ne şekilde karşılık vermesi gerektiği hususunda bugüne kadar sessiz kalsa da Irak işgali kampanyalarına şampiyonluk yapmış bazı danışmanları, uzun süredir ABD'nin İran'a askeri müdahale tehdidini daha inanılır yapması için çağrıda bulunuyorlardı.
Romney, iki hafta önce ilk büyük siyasi hitabında, Tahran için caydırıcı olması gayesiyle iki uçak gemisi görev kuvvetinin sürekli olarak bölgede konuşlandırılması çağrısında bulundu.
Kaynak: Asia Times
Dünya Bülteni için çeviren: Emin Arvas
