Birleşmiş Milletler destekli 2025 Küresel Gıda Krizleri Raporu (GFRC) yayımlandı. Rapora göre, 2024 yılında 53 ülke ve bölgede 295 milyonun üzerinde insan akut gıda güvensizliğiyle karşılaştı. Bu, küresel açlıkta art arda altıncı yıl yaşanan artış anlamına geliyor.
EN BÜYÜK NEDEN: SAVAŞLAR
2024’te açlığın en büyük nedeni çatışmalar oldu. Rapora göre, 20 ülkede yaklaşık 140 milyon kişi savaş nedeniyle açlıkla mücadele etti. Gazze, Güney Sudan, Haiti ve Mali, “felaket düzeyinde gıda güvensizliği” yaşayan bölgeler arasında yer aldı. Sudan’da ise kıtlık resmen teyit edildi.
EKONOMİK KRİZLER DE DERİNLEŞTİRDİ
Suriye ve Yemen gibi ülkelerde yaşanan enflasyon ve para birimi değer kayıpları, 59,4 milyon insanı açlık krizine sürükledi. 15 ülkede yaşanan bu ekonomik şoklar, halkın gıda alım gücünü düşürdü.
EL NINO ETKİSİYLE İKLİM FELAKETLERİ
Rapora göre, özellikle El Nino kaynaklı kuraklık ve seller, 18 ülkede 96 milyondan fazla kişiyi kriz düzeyinde açlıkla karşı karşıya bıraktı. Güney Afrika, Güney Asya ve Afrika Boynuzu bu felaketlerden en çok etkilenen bölgeler oldu.
GUTERRES: "BU BİR İNSANLIK İFLASI"
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, raporla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Gazze’den Sudan’a, Yemen’den Mali’ye kadar çatışmaların körüklediği felaket düzeyindeki açlık, aileleri açlıktan ölmenin eşiğine getiriyor. Bu yalnızca sistemlerin değil, insanlığın da iflasıdır. 21. yüzyılda açlığa sessiz kalmak kabul edilemez.”
EN AĞIR TABLO ORTADOĞU VE KUZEY AFRİKA’DA
Sudan, Yemen, Mali ve Filistin, 2024 yılında “en ciddi beslenme krizlerinin” yaşandığı ülkeler olarak öne çıktı. Sudan’ın Kuzey Darfur bölgesindeki ZamZam kampında Temmuz 2024’te başlayan kıtlık, yıl boyunca farklı bölgelerde de teyit edildi.
Filistin’de, Mart 2024’te kıtlık riski öngörülmüş, insani yardımın artmasıyla geçici olarak engellenmişti. Ancak Gazze’de savaşın devam etmesi ve yardım akışının engellenmesi nedeniyle Eylül 2025’e kadar kıtlık eşiğinin aşılması bekleniyor.
BAZI ÜLKELERDE DURUM İYİLEŞTİ
Ukrayna, Kenya ve Guatemala gibi 15 ülkede, insani yardımların artması, hasatların iyileşmesi ve çatışmaların azalması sayesinde gıda güvensizliğinde düşüş kaydedildi.
GELECEK İÇİN UMUT AZALIYOR
Rapora göre, 2025’e dair görünüm oldukça karanlık. Başlıca bağışçı ülkelerin insani yardımları azaltması, açlıkla mücadelede kaynakları ciddi şekilde sınırlandırdı.
Raporda, yüksek akut gıda güvensizliği yaşayan 26 ülkede aynı zamanda beslenme krizi de gözlemlendi. Bu durum, özellikle çocuklar ve savunmasız gruplar için hayati bir tehdit oluşturuyor.
