ABD'nin bölgedeki çatışmalara dahil olmasının ardından İran'dan dikkat çeken bir adım geldi. İran Meclisi, Hürmüz Boğazı'nın kapatılması yönünde karar aldı. İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi Cevad Kevseri, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Meclis, Hürmüz Boğazı’nın kapatılması gerektiği sonucuna vardı. Ancak nihai karar Milli Güvenlik Yüksek Konseyi uhdesinde” ifadelerini kullandı.
Hürmüz Boğazı, İran ile Umman arasında yer alıyor ve Basra Körfezi’ni açık denizlere bağlıyor. Bu dar su yolu, dünya enerji güvenliği açısından kritik bir geçiş noktası olarak biliniyor.
ABD'DEN İLK AÇIKLAMA: “ÇİN’İN EN BÜYÜK BEDELİ ÖDEYECEĞİ KARAR OLUR”
İran Meclisi'nin kararının ardından ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, CBS televizyonunda yayımlanan "Face the Nation" programına konuk oldu. Rubio, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma ihtimalinin şu an için acil bir durum olmadığını belirtti. Ancak açıklamasında, bu tür bir adımın özellikle Çin için ciddi sonuçlar doğuracağını dile getirdi.
“(İran) Hürmüz Boğazı’nı mayınlamaları durumunda bundan en çok etkilenecek Çin olacaktır. Bu, Çin’in çok büyük bedel ödeyeceği bir durum olur. Dünyanın diğer ülkeleri için de aynı şekilde geçerli. Bizim üzerimizde de etkisi olur ama dünyanın geri kalanı üzerinde çok daha büyük bir etkisi olur. Bu, onlar açısından intihar niteliğinde hareket olur çünkü bence bunu yaparlarsa, tüm dünya onlara karşı harekete geçer” dedi.
ENERJİ KRİZİ İHTİMALİ: PETROL 100 DOLARI AŞABİLİR
Çatışmaların başladığı gün petrol fiyatları varil başına 78 dolara kadar yükseldi. Batı medyasına konuşan enerji uzmanlarına göre, Hürmüz Boğazı’nın kapatılması durumunda petrol fiyatları 100 doların üzerine çıkabilir.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), yayımladığı raporda dünya petrol arzının yaklaşık dörtte birinin bu boğazdan geçtiğini hatırlattı. Raporda, “Boğazın kısa süreliğine bile kapatılması, küresel petrol ve doğalgaz piyasaları üzerinde büyük etki yaratır” ifadesi yer aldı.
ABD DONANMASI İÇİN STRATEJİK RİSK
İran'ın aldığı kararla birlikte ABD askeri çevrelerinde de hareketlilik yaşandı. Karar öncesinde yapılan değerlendirmelerde, ABD’li askeri yetkililer İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatabilecek deniz kuvvetlerine ve imkanlara sahip olduğunu belirtmişti. Bu durumda ABD Donanması’na ait gemilerin Basra Körfezi’nde mahsur kalabileceği ifade ediliyordu.
HÜRMÜZ BOĞAZI'NIN STRATEJİK ÖNEMİ
ABD Enerji Enformasyon Dairesi’ne göre, günde yaklaşık 20 milyon varil petrol Hürmüz Boğazı’ndan geçiyor. Bu miktar, dünya petrol ticaretinin önemli bir bölümünü oluşturuyor. Boğazın kapatılması, sadece enerji piyasalarını değil, küresel ekonomik dengeleri de etkileyebilecek bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
İran Meclisi tarafından alınan kararın nasıl uygulanacağı ve uluslararası etkileri, önümüzdeki günlerde netlik kazanacak. Gözler şimdi İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi'nin vereceği nihai kararda.
