Görev başarıyla tamamlandı. 6 Haziran’da Normandiya’da çok sayıda devlet adamı, Avrupa’nın istiklali için ateş yağmuru altında kalmış ve yetmiş yıl sonra bu sahillerde hazır bulunan emektar askerlere vefa göstermek üzere bir araya geldi. Diplomasi siyasetin odağına yerleşti. Ukrayna’da Avrupa’yı tehdit eden bu yeni çatışmanın hiçbir çözüm imkanı kaçırılmamalıydı.
François Hollande kendini kararlılıkla bu işe adadı. Eleştirilere rağmen Rusya lideri Vladimir Putin’e, Ukrayna krizi önce kararlaştırılan davetini sürdürdü. En münasip zamanında, Ukrayna’nın seçilmiş Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko’yu davet etti. Amerikalıları incitmemek için basına kapalı bir ikili (Başkan Obama ile dostane, Vladimir Putin ile resmi) ziyafet tasarlıyordu. Şansölye Angela Merkel’in değerli katkısıyla, ilk kez temas kuracak olan Rusya ve Ukrayna devlet başkanlarına kimin ilkönce konuşacağına dair Fransız-Alman diplomatik tuzağı kuruldu.
Tarihin külfeti (ağır yükü-sorumluluğu-burden-poids) gerisini halletti. Hafta başından itibaren önce Varşova’da sonra Brüksel’de “yeni Rusya”nın emellerine karşı katılığını açık bir biçimde ifade eden Obama Normandiya’da, Cumhuriyetçi muhalifinin gözünde saygınlığını zedelemeden, Putin ile yeni bir diyalog başlangıcı sağlayabilirdi. Geri çevirmek Normandiya Çıkarması’nda ölenlere hakaret olurdu. On beş dakikalık Putin-Poroşenko görüşmesinden sonra on beş dakika da Putin-Obama görüşmesine ayrıldı.
Obama, Brüksel’de Rusya ile ilişkilerin normalleşmesine yönelik iki koşul öne sürdü: Poroşenko’nun meşru Cumhurbaşkanı olarak tanınması ve Rusya’nın Donbass’taki ayrılıkçıları desteklemeyi bırakması.
Vladimir Putin ilk etapta iyi bir yol açtı. Buna karşın ülkenin doğusunda giderek patlama noktasına gelen duruma ilişkin inkarında ısrar ediyor. Ve Kiev’de yaşanan şiddet olaylarına ilişkin tüm sorumluluğu reddediyor. Yine de herhangi bir ateş kese ancak Moskova ile işbirliği içinde varılabilir.
Diğer taraftan Putin yeni saygınlığını mübalağa edip Avrupalıların ticari kırılganlığı üzerinde fazla durarak nispet yaptı. Fransa’da, Obama ve İkinci Elizabeth’i sıcak karşılamaya ayrıca Ukrayna’nın yeni Cumhurbaşkanı’ın AB ailesine göze çarpan entegrasyonuna tahsis edilmiş gayret, tüm hafta boyunca Avrupa’nın kalbinin nerede çarptığını açık bir şekilde gösterdi. Rusya devlet başkanı üzerindeki baskının sürdürülmesi esas teşkil etmeye devam ediyor.
Le Monde, Başyazı
Dünya Bülteni için tercüme eden: Muhsin Korkut
