Iraklılar, Türkiye'nin Fırat Nehri'nden Irak'a verdiği suyu artırma kararı almasını bekliyordu. Fırat havzasında yaşayan, bu suyu içen ve ekinlerini bu suyla sulayan Iraklılar için ölüm kalım meselesi olan bu karar, Türkiye açısından su sorununun ötesine geçiyor. Türkiye'nin siyasi kaosun yaşandığı ve komşuluk kurallarının ihlal edildiği bu bölgede verdiği fazladan su Iraklıların su anlaşmalarındaki payı kapsamına girmiyor; bu karar, Türkiye'nin bölgesel devlet olma yaklaşımıyla ilgili.
Bunun anlamı epey önemli. Türkiye'nin bölgesel role sahip olmasını istemeyen, elde ettiği ve olayların güçlendirdiği bölgesel kazanımlarından soyutlanması için Ankara'ya ateş püsküren ve 'Türkiye bölge halklarını susuz bırakıyor' sloganını yükselten bölgesel güçler bu anlamı hızla kavradı.
Bölgesel bir devletle etrafındakiler arasındaki ilişki, hükümetler arası ilişkilerden farklıdır. Bu ilişki bir anlaşma da değildir; burada, bölgesel gücün etrafındaki halklar için uygun gördüğü hesaplar kastediliyor. Türkiye de, birçok gücün üzerinde çekiştiği kırılgan siyasi çevrede bu denklemin dışında hareket etmiyor.
ABD ordusuna Irak'a topraklarından saldırma izni vermeme kararı, Türkiye'nin Osmanlı'nın yıkılışından sonra bölgesi için verdiği en büyük ödündü. Ödünler anlık hesaplar-da bir devletin ödeyebileceği
en yüksek siyasi ve ekonomik bedel olarak görülebilir, ancak Türkiye'nin bugün taşıdığı bölgesel konum ve komşularına yönelik güven dolu söylemi bu ödünün karşılığı oldu.
Türkiye 1 Mart tezkeresiyle bir asırlık bölgesel imajını ortadan kaldırdı, Arap zihninde güçlendi. 'Tecrit edilmişlik' imajını kaldırdı ve tarihteki 'bölgesel Türkiye' imajını geri getirdi. Bu karar, Sultan Abdülhamid'in Osmanlı devletinin borçları karşılığında Filistin'in verilmesini reddetme kararından daha az önemli değil. Tarih 1 Mart tezkeresini ölümsüzleştirdi; bölge halkları ve genel olarak Müslümanlar bu olayı nesilden nesle aktarıyor.
Irak bağımsız ve sağlam siyasi şartlara sahip olsa, işgal öncesi bölgesel bir güçken Ürdün'e yaptığı gibi, Türkiye'nin tarihi kararını bedava petrolle veya ayrıcalıklı fiyatlarla ödüllendirirdi. (Mısır gazetesi Mısriyyun, 6 Temmuz 2009)
Kaynak: Radikal
