Brezilya’nın Rio de Janeiro kenti, 6-7 Temmuz tarihlerinde düzenlenen 17. BRICS Liderler Zirvesine ev sahipliği yapıyor. İki gün sürecek zirveye üye ülkelerden devlet ve hükümet başkanları katılıyor. Ancak Çin ve Rusya liderlerinin bu yıl zirvede yer almaması dikkat çekti.
Zirveye, Çin’i Başbakan Li Qiang, Rusya’yı ise Devlet Başkanı Vladimir Putin çevrim içi olarak temsil ediyor.
Şİ CİNPİNG ZİRVEYE KATILMIYOR
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, 12 yıl aralıksız katıldığı BRICS zirvelerine bu yıl katılmıyor. Çin Dışişleri tarafından yapılan resmi açıklamada, gerekçe olarak "program uyuşmazlığı" gösterildi. Pekin yönetimi, zirvede Li Qiang tarafından temsil ediliyor.
PUTİN YİNE VİDEOKONFERANSLA KATILIYOR
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından hakkında çıkarılan tutuklama kararı nedeniyle zirveye fiziksel olarak katılmıyor. Brezilya’nın da UCM’ye taraf ülkeler arasında yer alması nedeniyle Putin’in Brezilya’ya gitmediği bildirildi. Putin, zirveye videokonferans yöntemiyle katılacak.
Putin, geçen yıl Güney Afrika’da yapılan BRICS zirvesine de aynı nedenle çevrim içi katılmıştı. Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, o dönem Putin’in tutuklanmayacağına dair güvence verememişti.
TÜRKİYE’Yİ HAKAN FİDAN TEMSİL EDİYOR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı temsilen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, zirveye katılıyor. Fidan, üye olmayan ülkelerin de davet edildiği oturumlarda Türkiye’yi temsil edecek.
Bakan Fidan, “Çok Taraflılığın Güçlendirilmesi, Ekonomik-Mali Meseleler ve Yapay Zeka” ile “Çevre, COP30 ve Küresel Sağlık” başlıklı oturumlara katılacak.
Zirve kapsamında toplamda 11 üye ülke, 10 ortak ülke ve Türkiye dahil 8 davetli ülkenin temsilcileri yer alıyor. Ayrıca 9 uluslararası ve bölgesel kuruluş da toplantılarda temsil ediliyor.
GÜNDEMDE BARIŞ, GÜVENLİK VE KÜRESEL SORUNLAR VAR
Zirvenin ilk günü, “Barış ve Güvenlik, Küresel Yönetişim Reformu” başlıklı oturumla başladı. Oturumlarda çok taraflılık, jeopolitik gelişmeler, yapay zeka, küresel sağlık ve çevre gibi konular ele alınıyor.
BRICS platformuna Türkiye, Azerbaycan, Filistin, Kenya, Kolombiya, Meksika, Şili ve Uruguay davetli olarak katılıyor.
BRICS’İN YAPISI VE GENİŞLEMESİ
2006 yılında Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin tarafından kurulan BRIC grubu, 2011’de Güney Afrika’nın katılımıyla BRICS adını aldı. Ağustos 2023’te Mısır, Etiyopya, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran da gruba dahil oldu.
Dönem başkanlığı görevini sürdüren Brezilya, Ocak 2025’te Endonezya’nın da BRICS’e katıldığını duyurdu. BRICS’in kalıcı bir sekretaryası bulunmuyor. Çalışmalar, yıllık dönem başkanlığı tarafından yürütülüyor.
